Zvezde

Promenljive

Najsjajnije

Najblize

Katalozi

Bajerove oznake

Mere

Recnik

Zvezda	Ime	RA			Deklinacija			Prividna velicina	Apsolutna velicine	Spektralni tip	Razdaljina (sv. god.)
		h	m	s	°	'	''
Alfa Lyr	Vega	18	36	56,3	+38	47	01	+0,03	+0,58	A0 Va	25,3

Vega je jedna od najpoznatijih zvezda na nebu. Svi koji su gledali film “Kontakt” verovatno su vec dobro upoznali ovu zvezdu. Pripada sazvezdju Lyra koje po grckoj mitologiji predstavlja harfu velikog mitskog sviraca Orfeja. Njeno ime potice od Arapske fraze koja znaci “ustremljeni orao”.

Vega je jedna od tri sjajne zvezde koje dele severni deo neba na trecine (druge dve zvezde su Arcturus i Capella), a sa Altairom i Denebom cini Veliki letnji trougao. U blizini Vege nalazi se Solarni apeks, tacka na nebu ka kojoj ceo Suncani sistem na svom puto po Galksiji, juri brzinom od dvadesetak kilometara u sekundi. (Suncani apeks se zapravo nalazi u Herkulu na otprilike 18h RA i +30° Dec)

Letnji trougao: Deneb, Vega i Altair
(Tri najsjajnije zvezde koje se leti vide iz nasih krajeva)

Sa magnitudom 0^m Vega je peta zvezda po sjaju na celom, a druga na severnom delu neba (nalazi se neposredno iza Arcturusa). 57 puta je sjajnija od Sunca. Takodje, Vega je jedna od nama najblizih zvezda, udaljena je samo 25 svetlosnih godina. To joj naravno pomaze da bude tako sjajna. Njen apsolutni sjaj je takodje veliki, oko 50 puta je sjajnija od Sunca. Infracrvena osmatranja ukazuju na postojanje oblaka hladne materije oko Vege sto ukazuje na mogucnost da oko nje kruze planete. (Kad gledate Vegu setite se ovog - mozda neko odande bas tog trenutka posmatra nase Sunce.)

Vega je sasvim obicna bela, stabilna zvezda. Kao nase Sunce polako trosi svoje gorivo, njena povrsinska temperatura iznosi oko 9500 K. Njena boja i prividna magnituda ucinili su je standardom pa se prema njoj porede sve ostale zvezde, a koristi se i za kalibraciju optickih instrumenata.

Zbog toga sto je 2,5 puta masivnija od Sunca ona ce i brze sagoreti svoje nuklearno gorivo, za manje od milijardu godina, sto je manje od 10% zivotnog veka Sunca.

Pre 14000 godina Vega je bila, posmatrano sa Zemlje, na mestu danasnje Severnjace, sto znaci da su sve ostale zvezde kruzile oko nje po nebeskoj sferi, tj. Vega je bila nasa Severnjaca. U isti polozaj ona ce opet doci negde oko 14 hiljadite godina. Uzrok ovome je precesija [recnik]. (Na crtezu desno krug prikazuje putanju nebeskog pola, a brojevi oznacavaju godine.)

februar 2000.
Milosevic Milan

vrh strane