am@astronomija.co.yu

 

 

Galaksije
Zvezde
 

 

 

Sadržaj AM

 

 

Milan Milošević m.milan@EUnet.yu

Kako eksplodiraju zvezde?

 

Sadržaj | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11  | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 |
|
17 | 18 | 19 |>

7       Nastanak hemijskih elemenata

7.2    Sagorevanje vodonika i helijuma

sl. 7.2.1

Proces nukleosinteze počinje u tzv. proton-protonskom ciklusu. Ovaj lanac fuzionih reakcija odigrava se u jezgrima svih zvezda koje se nalaze u mirnom stadijumu svog evolutivnog razvoja. Takva zvezda je i naše Sunce, i upravo ovaj niz reakcija odgovoran je za nastanak energije koja je omogućila nastanak i opstanak života na našoj planeti. Osnova proton-protonskog ciklusa je da se na dovoljno visokoj temperaturi, oko 107K, odigrava lanac nuklearnih reakcija u kojima reaguje četiri jezgra vodonika i nastaje jedno jezgro helijuma uz oslobađanje neutrina i energije: (sl. 7.2.1)

Nastali pozitroni gotovo trenutno reaguju sa slobodnim elektronima i u procesu anihilacije pretvaraju se u energiju gama-zraka. Neutrini odlaze odnoseći izvesnu količinu energije i oni ne igraju važnu ulogu u lancu nukleosinteze. Ispravnost proton-protonskog ciklusa potvrđena je i eksperimentalno, u laboratorijskim uslovima.

sl. 7.2.1

Helijum koji nastaje gomila se u jezgru zvezde. Količina vodonika i učestalost fuzionih reakcija se smanjuje. Jezgro počinje da se sažima i još više zagreva. Kada temperatura dostigne 108K jezgra helijuma počinju da se sudaraju (njihova energija je veća od energije odbojnih elektrostatičkih sila) i počinje proces fuzionih reakcija koji se naziva tri-alfa proces: (sl. 21.14)

Sadržaj | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 |
|
17 | 18 | 19 |>
 

(avgust 2003.)

vrh

[ Home | Sadržaj | Galaksija | Sunčev sistem | Teorija i praksa ]
[ Instrumenti | Istorija i tradicija | Efemeride ]