|
Teleskop Spitzer je lansiran 25-og avgusta i prve nedelje u svemiru je proveo na testiranju instrumenata koji su besprekorno radili. Novi snimci ilustruju raspon meta i mogućnosti ovog teleskopa. Snimci pružaju nove detalje obližnjih galaksija, zaviruju u proces formiranja zvezda u uglu naše galaksije, osvežavaju pogled na disk iz koga se formiraju planete oko obližnjih zvezda, i nove detalje komete i para asteroida. Teleskop je takođe otkrio vodu u galaksiji na do sada najvećoj udaljenosti. Prva osmatranja i snimci zapravo nisu nešto naročito u pređenju sa očekivanjima koja bi teleskop tek trebalo da pruži. "Kao Habl, Kompton i Čandra, novi teleskop će uskoro početi da donosi velika otkrića, i kao što ove fotografije pokazuju, uzbudi javnost sa pogledom na kosmos kao nikada do sada" kaže Ed Weller, Nasin administrator. FOTOGRAFIJE M 81
Teleskop sakuplja infracrvenu svetlost, nevidljivu formu elektromagnetne radijacije povezanu sa toplotom i tako omogućava astronomima da vide kroz slojeve prašine, koji blokiraju vidljivu svetlost. Jedan snimak novog teleskopa prikazuje obližnju galaksiju M81. Na snimku se vide detalji koji pre nikada nisu bili viđeni i koji će im omogućiti da odrede postotak i brzinu formiranja zvezda u galaksiji. "Proučavajući M81, možemo videti spoljašnji izgled naše galaksije" kaže Fazio, glavni istraživač sa infracrvenom kamerom (Infrared Array Camera - IRAC) na teleskopu. U centru M81 je plavo-belo lezgro od starih zvezda. Spiralne ruke galaksije su pune prašine kupane u zvezdanoj radijaciji. Svetli čvorovi materijala u rukama galaksije su mesta gde se masivne zvezde stvaraju u ogromnim oblacima vodonika. Galaksija M81 se nalazi u blizini sazvežđa Ursa Major i vidljiva je dvogledom. Udaljena je od nas 12 miliona svetlosnih godina. MAGLINA "ELEPHANT`S TRUNK"
Sledeća fotografija prikazuje pogled kroz tamni oblak koji astronomi zovu "Elephant`s Trunk Nebula" (maglina Slonova surla), u deo gde se formiraju zvezde. U unutrašnjosti regiona je takozvana "globula", mlade zvezde i zvezde-koje-će-to-tek-postati. Po prvi put su sada viđene. Maglina se nalazi u blizini veće magline koja nosi oznaku IC 1396, u sazvežđu Cefeja. Udaljena je oko 2 450 svetlosnih godina. Formiranje zvezda u "globuli" je prinudno zbog toga što je oblak pod pritiskom usled intenzivne radijacije i vetra naelektrisanih čestica sa masivne zvezde (koja se ne vidi na snimku a nalazi se levo od magline). Pritisak takođe formira obojene vlaknaste strukture na globuli. Nekoliko crvenkastih, novorođenih zvezda je pronađeno iza prašinaste zavese globule koja će nestati u budućnosti. HH 46/47
Na sledećem snimku se vidi zvezda slična Suncu koja je skrivena od pogleda sa teleskopom vidljive svetlosti. Na snimku se vidi Herbig-Haro objekat, sjajan region od gasa i prašine formiran odlivima gasa koji se udaljuje velikom brzinom sa mlade zvezde. Polarni odliv sa ovog objekta zvanog HH 46/47, je materijal koji se izbacuje u dva suprotna pravca i povezan je sa materijalom oko zvezde koji formira disk, a gde bi mogle nastati planete. HH 46/47 se nalazi u unutrašnjosti tamnog oblaka zvanog "Bok Globula", koji je osvetljen obižnjom "Gum maglinom". Udaljen je oko 1 140 svetlsonih godina u sazvežđu Jedra. Astronomi kažu da scena podseća na formiranje našeg Sunca i Sunčevog sistema. "Ova tri snimka ukazuju da će novi teleskop služiti kao "vremenska mašina", pružajući nam informacije o prošlosti, sadašnjosti i budućnosti" kaže Fazio. (Credit: NASA/JPL-Caltech) (decembar 2003.)
|
