Kalendar
Reč dve o kalendaru

Ovaj mesec
Neke zanimljivosrti o aktuelnom mesecu

Konstantin Veliki

Posle povlačenja Dioklecijana sa prestola 305. godine njega je na rimskom prestolu nasledio opet jedan naš zemljak, rođen u Nišu, car Konstantin I Veliki[1]. On je tzv. Milanskim ediktom[2] proglasio slobodu ispovedanja Hristove vere u čitavom rimskom carstvu, a pred sam kraj svog života i sam je primio hrišćanstvo, zbog čega ga je hrišćanska crkva proglasila za 13. apostola i sveca, kao i njegovu majku Jelenu.

Od Milanskog edikta hrišćanstvo se raširilo i učvrstilo u rimskoj carevini kao dominantna veroispovest. Car Konstantin je osim toga sazvao i Prvi vaseljenski (ekumenski) Sabor u Nikeji[3] 325. godine, na kojem su donete veoma važne odluke koje se tiču i današnjeg kalendara, a posebno odluke koje se tiču utvrđivanja tačnog datuma slavljenja Uskrsa. Te odluke su i bile kasnije povod da crkva zahteva da računanje vremena počne od rođenja Hrista.

To se desilo oko 532. godine, kada je papin savetnik Bonifacius zatražio od kaluđera Dionizija Malog[4] (Dionysiusa Exiguusa) da sprovede u delo odluke donete na Saboru u Nikeji 325. godine, a koje su obavezivale Svetu stolicu.

Do tada su se u Rimu godine računale od dolaska na presto cara Dioklecijana. On je postao car 284. godine i bio na vlasti do 305. godine. Dionisije Mali je uveo računanje godina od Hristova rođenja, verovatno ne želeći da veliča vladavinu jednog cara koji je smatran za progonitelja ranih Hrišćana.

Kako je Dionizije došao do podatka da je Hristos rođen baš 25.decembra 753. godine od snivanja Rima (Ad urbe condita – odatle i skraćenica AUC) nije poznato ali je sigurno da je taj podatak netačan. Ipak, od 1. januara 754 AUC zvanično je otpočela nova era (n.e.) i računanje godina od Hristova rođenja. Zato je Dionizije Mali i nazvan tvorcem hrišćanske ere. Godina 754 AUC jeste prva godina AD (Anno Domini), tj. 1.godina n.e. Od tada se Anno domini kod nas prevodi kao: leto Gospodnje.

Za godine pre Hristova rođenja od tada se koristi termin "pre Hrista" (Ante Christum) i označava se sa AC, a za godine posle Hrista oznaka je, kao što smo rekli, AD.

Pri računanju godina pre i posle Hrista, pojavila se jedna čudna situacija. Recimo, između datuma 31.decembra 1.godine pre Hrista i 1.januara 1.godine posle Hrista, nema ni jedan dan, a po obeležavanju godinâ bi moglo da se pomisli da je između njih dve godine. To bi značilo da je Hristos rođen neke nulte godine, a ta ne postoji.

Pošto smo rekli da su stari Grci brojali godine od prve Olimpijade 776. godine p.n.e., prva godina n.e. (1 AD) kod njih je bila označena kao četvrta godina 194–te Olimpijade.

(jun 2002.)

| Home | Sadržaj | Galaksija | Sunčev sistem | Teorija i praksa |
| Instrumenti | Istorija i tradicija  | Efemeride 2002 |

vrh