NGC2264 - Maglina Šišarka

Šišarka (ili kako je neki zovu - fišek) čuvena je maglina Orionovog kraka koja okružuje zvezdano jato NGC 2264. Šišarka je trouglasta tamna maglina blizu dna velike magline. Sjajna zvezda u središtu fotografije je 15 Monocerotis ('S Monocerotis') - četvorostruki zvezdani sistem sačinjen od četiri izuzetno sjajne plavo-bele zvezde (klasa O7, B7, B8 i A6) koje su delimično odgovorne za sjajnost ove magline.

The Cone Nebula
The Cone Nebula. Image size: 1.7°x1.5°. DSS image. © CalTech/Palomar

Magline povezane sa Šišarka maglinom

Dole je dat spisak važnijih maglina koje se mogu naći u ovoj oblasti. Šišarka (NGC 2264) je glavna maglina - ona čini najsjajniji deo velike emisione magline i jedina je maglina sa ovog spiska kojoj se zna tačna udaljenost. Udaljenosti do ostalih maglina iz datog spiska veoma su nesigurne. IC 446 i NGC 2245 su izgleda nekoliko hiljada svetlosnih godina iza Šišarke, dok su ostale magline verovatno povezane sa maglinom Šišarka. .

   1              2              3          4     5       6      7        8
Kataloški  Ekvatorijalne      Galakticke  Velicina Tip Udaljenost Velicina  Drugi nazivi
Broj        Koordinate        Koordinate  (arcmins)       (sg)      (sg)
            RA (2000) Dec      l°     b°
---------------------------------------------------------------------------------------------
IC 446     06 31.1  +10 27   201.3   +0.3     5'    R     8000       12  
IC 2169    06 31.0  +09 54   201.8   +0.0    25'    R     1500       11  
IC 448     06 32.8  +07 23   204.2   -0.8    15'    R     1500       7  
NGC 2245   06 32.7  +10 09   201.8   +0.5     5'    R     8000       12  
NGC 2247   06 33.1  +10 19   201.7   +0.7     4'    R     1000       1  
NGC 2261   06 39.2  +08 45   203.8   +1.3     3'    RE    3000       3   Hablova promenljiva maglina
NGC 2264   06 41.0  +09 54   202.9   +2.2    60'    E     2200       40  Šišarka maglina
Kolona 1: Standardni kataloški naziv magline.
Kolona 2: Rektascenzija i Deklinacija za epohu 2000.
Kolona 3: Galakticka Longituda (l) i Latituda (b).
Kolona 4: Uglovna velicina magline data u arcminutama.
Kolona 5: Tip magline: E = emisiona, R = refleksiona.
Kolona 6: Približna udaljenost do magline.
Kolona 7: Približna velicina magline u svetlosnim godinama.
Kolona 8: Alternativni naziv za maglinu.

Zvezdana jata povezana sa Šišarka maglinom

Postoji samo jedno zvezdano jato povezano sa Šišarkom a to je NGC 2264 koje se nalazi u centru magline - ono sadrži izuzetno sjajnu zvezdu 15 Monocerotis. Ovo se jato ponekad naziva i jato "Božićnog drvceta" zbog svog trouglastog oblika.

   1                2              3          4          5         6          7
Kataloški     Ekvatorialne    Galakticke   Velicina  Udaljenost  Starost  Drugi nazivi
Naziv          Koordinate     Koordinate   (arcmins)    (sg)    (milioni
             RA (2000) Dec     l°    b°                          godina)
-------------------------------------------------------------------------------------------
NGC 2264     06 41.0  +09 54  203.0  +2.2     39'       2200        9     Jato Božicnog drvceta
Kolona 1: Standardni kataloški naziv zvezdanog jata.
Kolona 2: Rektascenzija i Deklinacija za epohu 2000.
Kolona 3: Galakticka Longituda (l) i Latituda (b).
Kolona 4: Uglovna velicina jata u arcminutama.
Kolona 5: Udaljenost do zvezdanog jata.
Kolona 6: Približna starost jata data u milionima godina.
Kolona 7: Alternativna imena zvezdanog jata.

Reference: Dias W, Alessi B, Moitinho A, Lépine J, (2002). Novi katalog opticki vidljivih
           otvorenih zvezdanih jata i kandidati. Astron and Astrophys, 389, 871.

Mapa magline Šišarka

Ova mapa prikazuje oblast magline Šišarke. Šišarka (NGC 2264) se uglavnom odnosi samo na najsjajniju oblast u središtu, ali kao što vidimo na mapi, čitava emisiona maglina prostire se duž 5 stepeni neba (oko 190 svetlosnih godina). Položaji ostalih maglina takođe su obeleženi, iako je jedina veća maglina u ovoj oblasti refleksiona maglina IC 2169.

A map of the Cone nebula

Položaj magline Šišarka

The location of the Cone nebula Udaljenost do magline Šišarke dobro je poznata, pošto se u njenom središtu nalazi zvezdano jato. Udaljena je oko 2200 svetlosnih godina što znači da se nalazi unutar Orionovog kraka, oko 900 svetlosnih godina dalje od dobro poznate Orionove magline.

Desno - pogled iz bliza na kupasto obličje u maglini Šišarka. Ova trouglasta maglina verovatno je nastala od gasa mladih zvezda (lociranih blizu vrha kupe) koji je razvejan ka spolja. The Cone Nebula
NGC 2264. Veličina slike: 0.33°x0.28°. DSS image.
IC 2169
IC 2169. Veličina slike: 0.66°x0.53°. DSS image.
Levo - refleksiona maglina IC 2169. Iako je ova maglina odvojena od Šišarke, vrlo je moguće da su obe delovi istog molekularnog oblaka. Ova maglina je tipičan primer refleksione magline - prašina u maglini rasipa svetlost zvezda unutar magline i čini da ona sija plavičastim sjajem.
Desno - Hablova promenljiva maglina. Ova mala maglina oko zvezde R Monocerotis verovatno leži iza Šišarke. To je bipolarna maglina - potiče od veoma mlade zvezde koja emituje dve struje gasa. U ovoj se maglini nalazi 'Herbig-Haro' objekat - sjaj koji nastaje kada se bujica gasa sudari sa međuzvezdanom materijom koja ga okružuje. Ova maglina je dugačka 3 svetlosne godine. Promenljiva je po sjaju pošto njena zvezda takođe varira sa sjajem između 9.3 i 14.0 magnitude. Hubble's variable nebula
NGC 2261. Veličina slike: 0.12°x0.12°. DSS image
The Orion arm Povratak na stranicu Orionov krak