Zvezde
|
zvezde Alpheratz (Alpherat; Sirrah; Sirah) 21 a And, PPM 89441; SAO 73765; HD 358; HR 15
Andromeda izgelda kao niz perli severno od Velikog cetvorougla u Pegazu. Zbog toga sto tri najvaznije zvezde imaju priblizno isti sjaj Bayer ih je jednostavno oznacio sa Alfa, Beta i Gama redom od Velikog cetvorougla. Alfa zvezda je poznata i kao Alpheratz i ona povezuje Andromedu sa Pegzom, krilatim konjem koji nosi Perseja da spasi Andromedu [mit o Andromedi]. Kao takva Alphetarz je i severoistocna zvezda u Velikom cetvorouglu Pegaza. Poreklo imena zvezde je zbunjujuce ali smatra se da ono znaci “rame konja” (?!?) i prema tome ova zvezda pre pripada sazvezdju Pegaza, ali danas se ona formalno smatra delom sazvezdja Andromede. Zanimljivo za ovu zvezdu je i to sto se ona nalazi na granici dva sazvezda pa se moze imenovati i na drugi nacin – kao Delta Pegasi, ali ovo ime vise nije u upotrebi (postoji jos jedna zvezda sa slicnom osobinom, to je Elntah; ona se nalazi na granici izmedju sazvezdja Taurus i Auriga a oznacava se kao Beta Tauri ili Gamma Aurigae) Alpheratz se u HP dijagramu nalazi medju hladnijim zvezdama “B” klase, ali ova zvezda je takodje vrlo topla; njena temperatura iznosi 13.000 K. Nalazi se na daljini od 97 svetlosnih godina a na osnovu proracuna saznajemo da je njen ukupan sjaj (ukljucujuci i zracenje u UV delu spektra) oko 200 puta veci nego sjaj Sunca. Ova zvezda se ubraja u spektroskopske dvojne zvezda, bliska dvojna zvezda koja moze da se uoci samo posmatranjem crvenog i plavog pomaka u spektru. Period orbitiranja ovog para zvezda iznosi 96,7 dana. Smatra se da je sjaj tamnijeg pratioca oko 10 puta manji nego sjaj osnovne zvezde. U sustini kad posmatramo ovu zvezdu golim okom mi vidimo samo sjajnijeg clana ovog dvojnog sistema. avgust 2000 Milosevic Milan |