Aleksandar Tomić
ASTRONOMIJA
- praktični radovi -

Korice knjige

S A D R Ž A J

PREDGOVOR 7

I PRIPREMA POSMATRANJA

I1:Određivanje izgleda neba pomoću karte 11
I2: Izračunavanje trenutka izlaska / zalaska nebeskog tela 13
I3: Izračunavanje izlaska / zalaska iz podataka za drugo mest 14
I4: Izračunavanje približnih horizontskih koordinata 17
I5: Upotreba efemerida. Inpterpolacija 18
I6: Izračunavanje ekvatorskih koordinata iz horizontskih 19

II ODREĐVANJE POLOŽAJA MESTA POSMATRANJA

II1: Približno određivanje položaja pomoću geografske karte 21
II2: Određivanje meridijana i geografske dužine gnomonom 22
II3: Određivanje geografske širine i dužine gnomonom 23
II4: Određivanje meridijana i geografske širine teodolitom 25
II5: Uspostavljanje paralaktičke montaže 27

III MERENJE VREMENA

III1: Amaterska služba vremena 29
III2: Približno određivanje doba noći 30
III3: Određivanje podnevačke linije pomoću časovnika i horizontskih koordinata Sunca 32
III4: Ekvatorski Sunčani časovnik 33
III5: Horizontalni i vertikalni Sunčani časovnici 35

IV PARAMETRI TELESKOPA KAMERE

IV1: Određivanje realnog razdvajanja posmatranjem dvojnih zvezda 37
IV2: Određivanje ugaonih dimenzija vidnog polja iz prolaza zvezda 40
IV3: Određivanje žižne daljine i ugaonih dimenzija vidnog polja
pomoću snimaka Sunca 42
IV4: Određivanje žižne daljine i radijusa krivine ogledala 43
IV5: Određivanje žižne daljine, radijusa krivine i indeksa prelamanja
stakla sočiva 44
IV6: Određivanje granične vizuelne zvezdane veličine teleskopa 46
IV7: Određivanje dostignute zvezdane fotografske veličine 50

V  ASTROFOTOGRAFIJA

V1: Fotografisanje nepokretnom kamerom 52
V2: Fotografisanje Sunca, pomračenja Sunca i planetnih prolaza 53
V3: Fotografisanje planeta 55
V4: Fotografisanje Meseca i pomračenja Meseca 56
V5: Fotografisanje satelita planeta i malih planeta 60
V6: Fotografisanje okultacija Mesecom i konjunkcija 61
V7: Fotografisanje vizuelno dvojnih zvezda 63

VI POSMATRANJE SUNCA

VI1: Određivanje ugaonog prečnika iz prolaza lika preko končanice 67
VI2: Određivanje indeksa Sunčeve aktivnosti RW 68
VI3: Određivanje koordinata pega pomoću stereografske mreže 69
VI4: Određivanje površine Sunčevih pega 72
VI5: Određivanje ekscentriciteta Zemljine putanje 73
VI6: Određivanje solarne konstante pirheliometrom 75

VII POSMATRANJE MESECA

VII1: Fotografsko određivanje topocentričnog ugaonog radijusa 78
VII2: Određivanje geocentričnog rastojanja i ugaonog radijusa 80
VII3: Fotografsko određivanje faze i elongacije 81
VII4: Određivanje ekscentriciteta putanje 84
VII5: Određivanje visina planina i dimenzija kratera 85
VII6: Vizuelno određivanje selenografskih koordinata 88
VII7: Orijentacija Meseca pomoću linije rogova 90
VII8: Izrada fotografske karte Meseca 92

VIII POSMATRANJE POMRAČENJA, OKULTACIJA I PROLAZA

VIII1: Vizuelna posmatranja pomračenja Meseca 95
VIII2: Ocena zatamnjenja pomračenja Meseca 96
VIII3: Integralna vizuelna fotometrija Meseca 99
VIII4: Fotografsko određivanje elemenata pomračenja Meseca 101
VIII5: Određivanje faze i položajnog ugla sa snimaka 103
VIII6: Fotografsko određivanje radijusa Zemljine senke 106
VIII7: Određivanje trenutka dodira i najveće faze pomračenja Sunca 107
VIII8: Fotografsko određivanje trenutaka dodira kod prolaza 111
VIII9: Vizuelna posmatranja okultacija 115
VIII10: Fotografska posmatranja okultacija 117

IX POSMATRANJE PLANETA

IX1: Planetocentrične koordinate 121
IX2: Fotografsko određivanje dihotomije terminatora Venere 122
IX3: Vizuelno određivanje sjaja Jupiterovih pojaseva 125
IX4: Određivanje perioda revolucije planeta i trenutaka opozicije 127
IX5: Određivanje daljina planeta Kopernikovom metodom 128
IX6: Određivanje brzine svetlosti iz posmatranja Jupiterovih satelita 131

X POSMATRANJE PLANETOIDA I KOMETA

X1: Vizuelno određivanje koordinata nitnim mikrometrom 134
X2: Približno određivanje ekvatorskih koordinata sa snimaka 135
X3: Tačnije fotografsko određivanje ekvatorskih koordinata 137
X4: Merenje uglova koji opisuju fizičke karakteristike komete 139
X5: Vizuelna ocena sjaja komete 140
X6: Svođenje fotometrijskih merenja i određivanje fizičkih karakteristika komete 142
X7: Lov na komete 143
X8: Fotografsko posmatranje kometa nepokretnom kamerom 144

XI POSMATRANJE ZVEZDA

XI1: Izrada karte neba nepokretnom kamerom 147
XI2: Vizuelna ocena sjaja promenljivih zvezda 148
XI3: Obrada posmatranja promenljivih zvezda 150
XI4: Fotografska fotometrija zvezda iz prečnika likova dobijenih nepokretnom kamerom 153
XI5: Fotografsko posmatranje vizuelno dvojnih zvezda 155
XI6: Posmatranje vizuelno dvojnih zvezda pomoću difrakcione rešetke 156
XI7: Obrada posmatranja vizuelno dvojnih zvezda 158

XII ASTROKLIMATSKA POSMATRANJA

XII1:Ocena kvaliteta vidljivosti pregledom difrakcionog lika zvezde 161
XII2: Ocena kvaliteta vidljivosti pri posmatranju planeta 163
XII3: Određivanje atmosferskog širenja lika zvezda sa snimaka
dobijenih nepokretnom kamerom 164
XII4: Ocena dnevne vidljivosti 153
XII5: Merenje atmosferske refrakcije na snimcima Sunca 165
XII6: Posmatranje maglina 167
XII7: Posmatranje galaksija 169

XIII DODATAK

XIII1: Osnove teorije grešaka 171
XIII2: Preciznije interpolacije 173
XIII3: Metoda najmanjih kvadrata 174
XIII4: Inverzni mikrometar 175
XIII5: Difrakcioni mikrometar 177
XIII6: Osnovni pojmovi sferne astronomije 179
XIII7: Koordinatni sistemi 180
XIII8: Tomić Igor: Određivanje elemenata pomračenja Sunca
iz rastojanja centara Sunca i Meseca 184

LITERATURA 188

IZ RECENZIJA ZA KNJIGU “ASTRONOMIJA – PRAKTIČNI RADOVI” 191
INDEKS POJMOVA iz rubrike “Teorijske osnove” 194

vrh strane

(oktobar 2003.)