AM Home

am@astronomija.co.yu

 

 

 

Sadržaj AM

          

 

konstelacije

Ursa Minor (UMi)

Naziv sazvezdja

Zvezde magnitude

Vidljivo u periodu

Povrsina u stepenima2

broj zvezda na 10°2

skraceni

latinski

narodni

1,00

2,00

4,00

5,00

U Mi

Ursa Minor

Mali Medved

-

1

3

9

cele godine

255,87

1,64

Ovo je uz Velikog Medveda verovatno najpoznatije sazvezdje bar za stanovnike severne Zemljine polulopte. Goltovo da i nema coveka koji ne moze da ga nadje na nebu. Veliku popularnost ovo sazvezdje duguje iskljucivo svom polozaju na krajnjem severu neba tj. svojoj najsjajnijoj zvezdi Polaris (Severnjaca) oko koje se prividno obrce citav nebeski svod. Kazu da su se po ovom sazvezdju na moru orijentisali Fenicani.

Englezi (i ostali koji govore engleski jezik) u ovom sazvezdju vide malu kutlacu (kazu: Little Dipper), a nas i ostali balkanski narodi vide kola (Mala Kola). Kola cine cetiri zvezde koje zatvaraju pravougaonik dok tri zvezde pocevsi od Polare predstavljaju rudu. Mala Kola su zapravo asterizam; sazvezde je mnogo vece.

Stari Grci su dobro poznavali ovo sazvezdje. Zvali su ga Mali Medved i o njemu su ostavili vise lepih mitova (mit o Medvedima).

Najpoznatije zvezde (Yale Bright Star Katalog)
Naziv ili Bajerova oznaka RA Dec Magnituda
   Polaris 02:31:48.704 +89:15:50.72 2.02
   Kochab 14:50:42.346 +74:09:19.78 2.08
   Pherkad 15:20:43.713 +71:50:02.49 3.05
   Eps UMi 16:45:58.142 +82:02:14.22 4.23
   Zet UMi 15:44:03.502 +77:47:40.11 4.32
   Del UMi 17:32:12.872 +86:35:11.32 4.36
   4 UMi 14:08:50.905 +77:32:50.98 4.82
   Eta UMi 16:17:30.323 +75:45:18.94 4.95
   19 UMi 16:10:49.533 +75:52:39.15 5.48
   Lam UMi 17:16:56.834 +89:02:15.66 6.38

            

Promenljive zvezde (General Catalog of Variable Stars)
GCVS ID R.A. Dec. Tip

Magnituda

min max
V UMi 13:37:46.7 +74:33:48 SRB 9.1 7.2
W UMi 16:21:11.1 +86:19:23 EA/SD 9.59 8.51
RR UMi 14:56:46.8 +66:07:52 SRB 4.73 4.53
alf UMi 01:48:48.8 +89:01:44 DCEPS 2.13 1.86
gam UMi 15:20:47.3 +72:00:43 DSCTC 0.05 3.04
eps UMi 16:51:00.9 +82:07:22 EA/D/RS 4.23 4.19

              

Casovnik 
Ova "svastika" na slici je kolaz sacinjen od Malog Medveda u cetiri polozaja koja na nebu zauzme tokom jednog dana.  Razumljivo je da Medved polovinu vremena provede na osvetljenom nebu i da je zapravo nemoguce za 24 casa videti kako ovo sazvezdje nacini ceo krug po svodu.

Mali Medved u funkciji casovnika se namece i mnogi narodi su u staro vreme doba noci odradjivali po njemu. Na crtezu su zabelezeni polozaji medveda na svakih 6 sati.

 

Ursa Minor. Slika levo je bez pomocnih linija. Mozete li na njoj da pronadjete Medveda?