|
|
|
meteoriti |
|
Čuveni meteoriti |
Praktično sve što je potrebno naučnicima da sastave istorijski mozaik o
nastanku Sunčevog sistema, daju im meteoriti. Mada su u tom proučavanju svi
meteorti važni, ipak je najvažnije da se uzorci pronađu odmah po udaru u
Zemlju i što pre se dostave na laboratorijske analize.
Pozabavićemo se onim meteoritma za koje mnogi ekspert kažu da su imali
najveći značaj za modernu nauku.
L`AIGLE
Ranog jutra 26. aprila 1803. godine, na nebu iznad normandijskog grada
L'Aiglea pojavilo se na hiljade meteorita. Do tada, čak i padovi onih
meteorita koji su imali svedoke, tretirani su slično kao što se danas
odnosimo prema letećim tanjirima ili Jetiju. Meteorsko bombardovanje
L'Aiglea bio je čak i najvećim skepticima nepobitan dokaz da su kamene
krhotine u stanju da padaju sa neba. Do danas je sakupljeno oko 3.000
komadića ovog meteorita, ukupne težine od oko 37 kg. Zna se da su se ubrzo
posle toga na aukcijama u Engleskoj mogli kupiti oni veći komadi i da je
jedan, dimenzija 15x14 cm, postigao fantastičnu cenu od današnjih 50.000
dolara.
Posle događaja u L'Aigleu, padovi meteorita su pažljivo istraživani. Mnogi
prirodnjački muzeju širom sveta nastojali su da ih nabave i stvarali svoje
kolekcije.
Ostatci meteorita koji pronalazimo su najčešće gromade kamena, a ponekad
i gvožđa, mada većina njih najčešće izgori u atmosferi na visini od 40–50
km. Bilo je zabeleženih slučajeva padova meteorita i kod nas. Zabeleženo je
na, primer, da je u Hrvatskoj (kod Hrašćine) 1751. godine pao jedan grumen
težak oko 49 kg, pretežno od gvožđa, čiji se delovi (većim delom) čuvaju u
Beču, a jedan deo u Zagrebu* . Takođe se zna da i
Sveti kamen svih muslimana, Ćaba (Kaaba) predstavlja zapravo fragmenat
jednog velikog meteorita koji je u to doba pao na Zemlju.
| * U Srbiji je do sada zabeleženo 4
pada meteorita. Prvi je pao 1877. godine kod Sokobanje, drugi 1889.
na planini Jelici i njihovi delovi delovi se danas nalaze u
Prirodnjačkom muzeju u Beogradu. Treći je pao kod Guče 1891. godine,
a četvrti kod Čačka 1919. godine i oni su tokom ratova pokradeni Svi
ovi navedeni meteoriti su bili kamenog sastava.
Na teritoriji Srbije je pronađen 1947. godine i jedan
gvozdeni meteorit, nazvan Dimitrovgradsko gvožđe. |
| 1 |
2 | 3
|
Meteorit Allende
(oktobar 2004.)
vrh
|
