|
Nova istraživanja o asteroidima iznesena u članku An asteroid breakup 160 Myr ago as the probable source of the K/T impactor, koji su potpisali dr William Bottke (SwRI), dr David Vokrouhlicky (Charles University, Prague) i dr David Nesvorny (SwRI), a koji je nedavno objavljen u časopisu Nature, iznosi interesantne podatke o poreklu asteroida ubice dinosaurusa.
Priča nas vodi do asteroida 298 Baptistina. Danas se veruje da je ovaj asteroid najveća krhotina preostala nakon sudara asteroida od 170 kilometara u prečniku sa drugim od 60 kilometar u prečniku. Bilo je to pre 160 miliona godina i desilo se u unutrašnjem delu glavnog asteroidnog pojasa (koji se inače nalazi između Jupitera i Marsa). Ostatak krša nazvan je familija Bantistina koju čine 300 objekata veličine preko 10 kilometara i čak 140 hiljada veličine od preko jednog kilometra. Svi imaju zajedničko poreklo i slične orbite i zato su u srodstvu pa čine familiju. Postepeno raspršivanje članova ove familije pod uticajem Sunčevog zračenja dovelo je do toga da mnogi fragmenti pobegnu iz glavnog asteroidnog pojasa, pa su neki tako dospeli do putanje Zemlje oko Sunca. Proračuni pokazuju porast udara asteroida u Zemlju i Mesec tokom zadnjih 100 do 150 miliona godina što se uklapa u teoriju da su mnoge od tih udara izazvali asteroidi ove familije. Simulacije takođe pokazuju da oko 20 posto današnjih NEA (Near Earth Asteroids, tj. asteroidi koji vršljaju u blizini Zemljine putanje) vode poreklo od familije Baptistina. U pomenutom članku se govori i o istraživanju porekla kratera Ćikšulab. Taj krater, prečnika 180 kilometara, se nalazi na poluostrvu Jukatan, Meksiko. Nastao je pre 65 miliona godina od udara asteroida od 10-tak kilometara u prečniku. Posledice tog udara bile su kobne za sve velike životinje na planeti pa su tako izumrli i dinosaurusi.
Studije uzoraka sedimenata i meteorita iz tog vremenskog perioda ukazuju da je udarno telo u poluostrvo bilo sastavljeno od ugljenih hondrita. Taj sastav isključuje mnoga druga moguća udarna tela, ali ne i neki asteroid iz familije Baptistina. Simulacije čitavog događaja daju 90% verovatnoće da objekat koji je formirao Ćikšulab krater je bio izbeglica iz familije Baptistine. Ove simulacije su takođe pokazale da postoji 70 % verovatnoće da je lunarni krater Tiho, promera 85 km, a formiran pre 108 miliona godina, bio takođe proizveden udarom nekog velikog fragmenta iz familije Baptistina. Izvorni članak: SwRI News Release Saša Zorkć (07.08.2007.)
|
Dinosaurus - feljton o nekadašnjim gospodarima planete. Jukatan - tok dramatičnog događaja od pre 65 miliona godina Geološka vremenska skala Tabela geoloških razdoblja
|
